Wyszukiwarka





Sonda
Czy korzystasz/korzystałeś z korepetycji?
TAK
NIE



Poleć nas
E-mail docelowy:

Twój e-mail:

Twój podpis:


Interpretacja dziedzictwa. Rola pilota wycieczek
Program szkolenia dla kandydatów na pilotów wycieczek, wprowadzony rozporządzeniem Ministra Sportu i Turystyki z dnia 4 marca 2011 r. (Dziennik Ustaw Nr 60, poz. 302), zawiera zupełnie nowy temat określony jako „interpretacja dziedzictwa”. W zakresie tematycznym przedmiotu czytamy:
 
Formy i zasady interpretacji, interpretacja w pracy pilota, scenariusze interpretacji dla wybranych miejsc i tematów, rekwizyty.
 
Przewidzianych na to jest 6 godzin, w tym 3 godziny ćwiczeń praktycznych.
 
Jako, że temat w programie kursu jest nowy, sama nazwa może brzmieć odrobinę tajemniczo. Na pierwszy rzut oka nie wiadomo o co chodzi. Ktoś nawet może zareagować ze zdziwieniem i zapytać: a na cóż to pilotowi?!
 
Dziedzictwo kulturowe
To suma zachowanych lub odtworzonych wszelkich elementów historii. Są to m.in.:
- zabytki: architektura, dzieła sztuki, twórczość ludowa, przedmioty codziennego użytku, itd.;
- dawne zwyczaje, obyczaje i obrzędy;
- tradycyjna kuchnia;
- czynności dnia codziennego, w tym rzemiosło, prace polowe, itd.
Należy podkreślić, że granica między historią, a współczesnością jest płynna i wcale nie stanowi najważniejszego kryterium. Z punktu widzenia atrakcyjności dziedzictwa kulturowego na szczególną uwagę zasługiwać mogą oryginalne przejawy współczesności. Można nawet zaryzykować stwierdzenie, że im bardziej element dziedzictwa, jest częścią codziennego życia, tym bardziej jest on atrakcyjny dla turysty.
 
Interpretacja
To po prostu sposób, w jaki przedstawimy swoją „opowieść”. Słowo „opowieść” jest w cudzysłowie, ponieważ w tym miejscu nadajemy mu bardzo szerokie znaczenie. To nie tylko słowa, ale też obrazy, gesty, rekwizyty… To całe przedstawienie. Tajemnica sukcesu kryje się w tym, by było łatwo, lekko i przyjemnie. Turysta nie wybiera się na wakacje po to by słuchać wykładów. Nie chce znaleźć się w sytuacji ucznia, który stara się nie zasnąć na nudnym wykładzie. Ma być na tyle ciekawie, żeby turysta bez wysiłku, niejako przy okazji i bezwiednie, zaangażował się w całe wydarzenie. Mówiąc wprost, odbiorców trzeba uwieść. Porwać opowieścią.
 
Z punktu widzenia pilota wyciek, interpretacje są po prostu atrakcjami turystycznymi, czyli zwyczajnie, jednym z elementów produktu turystycznego. Wmyślone są tak, by realizowały dwa cele:
 
1. Angażowanie uwagi uczestników wycieczki. By pomagały miło i sympatycznie spędzić czas oraz dawały satysfakcję związaną z przeżyciem czegoś wartościowego. W tym znaczeniu interpretacje są inteligentną rozrywką i elementem oferty jaką organizator składa klientowi mówiąc: będzie super!
2. Jako jeden ze sposobów na uprawianie turystyki zrównoważonej, kulturowej, której celem jest nie tylko satysfakcja i zadowolenie turysty, ale też ochrona, a nawet rewitalizacja zagrożonych obszarów przyrody, krajobrazu, tradycji i kultury.
 
W związku z tym przyjęło się mówić również o „komercjalizacji dziedzictwa”, które to można traktować jak każdą inną potencjalną, turystyczną atrakcję. Cała rzecz w tym, żeby ją odkryć, zdefiniować i tak opracować, żeby jej zalety dostrzegł również rynek.
 
Dość dobrze, idee te oddaje Janusz Majewski w tekście „Interpretacja, czyli jak udostępniać kulturę turystom” (zobacz):
 
Interpretacja powinna mieć charakter prowokacji i odkrycia, podanego w sposób atrakcyjny i zrozumiały dla osób, które nie są specjalistami w danej dziedzinie.
 
W tym samym tekście autor przedstawia cechy, jakimi powinna charakteryzować się skuteczna interpretacja. Są to:

aktywne formy prezentacji, nieformalna atmosfera, nastawieniem na odbiorcę, atrakcyjne formy prezentacji, wyjaśnianie, zachęcanie, pobudzanie, przyjemność a nie nauczanie, łączenie aktywności umysłowej z fizyczną, pomoc w zrozumieniu specyfiki regionu.
 
Kilka przykładów
 
Na stronie internetowej Białowieskiego Parku Narodowego, znajdujemy następującą informację o Projekcie Centrum Interpretacji Dziedzictwa >>>:
 
Poznanie dziedzictwa regionu Puszczy Białowieskiej odbywa się poprzez kontakt z autentyczną, żywą spuścizną tego miejsca.
 
W tym przypadku „żywa spuścizna”, znaczy również: ciekawa, atrakcyjna, taka, której można dotknąć! To znacznie więcej niż zakurzone eksponaty w muzeum, stara fotografia w podręczniku czy profesorski wykład.
 
Innym przykładem „żywej” interpretacji dziedzictwa jest ekomuzeum. To otwarte muzeum, gdzie eksponaty ulokowane są w terenie, np. w kilku wsiach, a kontakt z nimi odbywa się poprzez uczestnictwo w różnego rodzaju imprezach, przedsięwzięciach, pokazach, degustacjach i warsztatach. Atrakcjami turystycznymi nie są tu tylko budynki i ich wyposażenie (zabytkowy dom, spichlerz, wiatrak, stodoła, meble, narzędzia, sprzęty rolnicze), ale też – a może przede wszystkim – interpretacje, których element stanowią np.: pieczenie chleba, tłoczenie oleju, lepienie garnków i kiszenie ogórków.
 
Stąd już mamy bardzo blisko do rozwojowej dziedziny turystyki, jaką jest life-seeing tourism Polega ona na tym, że spragnieni ciekawej, aktywnej i oryginalnej formy wypoczynku, turyści, część swojego czasu poświęcają na udział w życiu lokalnej społeczności. W warunkach agroturystyki byłaby to np. pomoc w pracach gospodarstwa rolnego, zbiór owoców, robienie przetworów, itp.
 
Rola pilota
Pilot wycieczek będzie znajdował się w dwóch różnych sytuacjach:
 
  1. Kiedy przychodzi na gotowe, tzn. przywozi grupę turystów do miejsca, które ma dobrze przygotowaną, profesjonalną prezentację. W takim przypadku, interpretację wykonuje ktoś z miejscowych, np. lokalny przewodnik. Może robić to też cały zespół ludzi. Każdy z mieszkańców wsi, uczestniczący w projekcie, daje coś od siebie. W takich okolicznościach turysta ma rzeczywiście poczucie kontaktu z żywymi przejawami dziedzictwa.
Możemy spotkać się z sytuacją, w której miejscowi potrzebują pomocy pilota. Nawet jeśli o nią nie poproszą, pilot na podstawie własnego doświadczenia, powinien ocenić wydarzenia i ewentualnie wejść do akcji. Zaangażowanie pilota może pomóc przełamać lody i pokazać turystom, że warto stać się aktywnym uczestnikiem wydarzenia – spowoduje to, że interpretacja będzie miała interaktywny charakter, a na tym powinno nam szczególnie mocno zależeć! Przykład takiej sytuacji znajdziecie tu: Interpretacja dziedzictwa z udziałem pilota wycieczki. Wieś Dorze w południowej Etiopii.

  1. Kiedy pilot sam musi stworzyć i/lub poprowadzić interpretację. W przeciwieństwie do pierwszej opcji, ta wymaga od pilota lepszego przygotowania merytorycznego i większego wysiłku, ale za to daje też większą satysfakcję i uznanie turystów. Kluczem jest rozpoznanie możliwości jakie niesie miejsce, do którego jedziemy. Rzecz wymaga kreatywności. Celem jest wyjście poza oczywiste standardy i stworzenie czegoś niebanalnego, oryginalnego i ciekawego. Na bazie informacji zaczerpniętych z rozpoznania (zrobionego np. w trakcie poprzedniej wizyty) tworzymy scenariusz interpretacji i myślimy o rekwizytach. Zastanawiamy się czy będziemy mogli skorzystać z rekwizytów znajdujących się na miejscu czy też powinniśmy sami takowe zabrać na wycieczkę. Oczywiście niewykluczone są działania pośrednie, np. inspirowanie miejscowych do tego, żeby pomogli pilotowi współuczestnicząc w interpretacji.
 
Podsumowanie
Interpretacja dziedzictwa, choć w programie szkolenia pilotów to termin nowy, nie jest niczym zaskakującym dla wielu doświadczonych pilotów. Ci najlepsi, świadomi własnej roli i wartości swojej pracy, idee jakie niesie ten postulat, po prostu wcielają w życie. Interpretacja w pracy pilota to nic innego, jak taka forma opowieści, która turystę zaciekawia i angażuje (popularne w literaturze przedmiotu określenie: „rewelacja zawierająca informacje”). Interpretacja dziedzictwa natomiast, to po prostu taki przekaz, który w przyjemny sposób przybliża turyście wartości kultury odwiedzanego obszaru.
 
Wypada mieć nadzieję, że wzbogacenie programu kursu pilotów o to zagadnienie choć trochę podniesie jakość ich pracy. Wszyscy (turyści i biura podróży) chcielibyśmy widzieć pilotów i przewodników, którzy są profesjonalistami w pełnym tego słowa znaczeniu.

Autor: Krzysztof Matys
krzysztofmatys.pl


Polecamy kursy realizowane w ramach Akademii Turystyki:

Kurs pilotów wycieczek

Szkoła mistrzów pilotażu
Dodatkowe szkolenie dla pilotów wycieczek. Pracuj dla najlepszych!

Wycieczki na Litwę. Wycieczki do Wilna, Trok, Kowna, Druskiennik. Wycieczki na Białoruś
Wycieczki do Gruzji, Swanetia, Tbilisi, Batumi, Armenia