Chemia
Rad udziela mgr Ewa Petelska,
prowadzi zajęcia w Centrum Edukacji Edusfera.pl
1. ZAKRES MATERIAŁU
© Edusfera.pl
prowadzi zajęcia w Centrum Edukacji Edusfera.pl
1. ZAKRES MATERIAŁU
Poniżej umieściłam zakres materiału obowiązujący maturzystów z chemii. Ponieważ do matury zostało niewiele czasu, proponuję poświęcić najwięcej czasu na powtórzenie tych partii materiału, z którymi masz największy problem. Zastanów się, jaki dział z chemii sprawia Ci największy kłopot i właśnie od tego zacznij powtarzać zdobytą wiedzę. Na koniec zostaw to, z czym masz najmniejszy problem, coś, co opanowałeś do perfekcji. To będzie nagroda za trud włożony w przygotowanie do matury.
a) Stechiometria wzorów i równań chemicznych
Masy atomów i cząsteczek
Mol i masa mola
Objętość mola w warunkach normalnych (prawo Avogadra) i objętość mola w różnych warunkach ciśnienia i temperatury (równanie Clapeyrona)
Prawo stałości składu (prawo Prousta)
Skład ilościowy związku chemicznego
Ustalanie wzoru chemicznego
Prawo zachowania masy
Molowy, masowy i objętościowy stosunek stechiometryczny reagentów
Niestechiometryczny stosunek substratów w reakcji chemicznej
Wydajność reakcji
Stechiometria hydratów
b) Kinetyka i statyka reakcji. Termodynamika i termochemia
Szybkość reakcji chemicznej
Katalizatory
Równowaga chemiczna
Reguła Le Chateliera
Obliczenia termochemiczne
Reakcje egzo – i endoenergetyczne
c) Związki nieorganiczne. Gazy
Tlenki
Wodorki
Wodorotlenki
Kwasy
Sole
Wodorosole i hydroksosole
Właściwości gazów i prawa gazowe
d) Reakcje redoks. Elektrochemia
Obliczanie stopni utlenienia pierwiastków
Reakcje utleniania – redukcji
Ogniwa
Szereg napięciowy metali
Reakcje w elektrolizerze
Prawa Faradaya
e) Budowa atomu
Składniki atomów
Izotopy, izotony, izobary
Przemiany jądrowe
Konfiguracja elektronowa
Przekształcenia atomów w jony
Układ okresowy pierwiastków (prawo okresowości)
f) Wiązania chemiczne
Rodzaje wiązań chemicznych
Właściwości substancji
g) Roztwory
Stężenie procentowe i molowe
Przeliczanie stężeń
Rozpuszczalność
Mieszanie, rozcieńczanie i zatężanie roztworów
h) Chemia roztworów wodnych
Dysocjacja elektrolityczna
Stopień i stała dysocjacji
pH
Reakcje jonowe
Hydroliza soli
Amfoteryczność
Iloczyn rozpuszczalności
i) Węglowodory
Węglowodory nasycone i nienasycone
Węglowodory aromatyczne
k) Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów
Alkohole jedno- i wielowodorotlenowe
Fenole
Aldehydy
Ketony
Kwasy karboksylowe
Estry
Aminy
Związki nitrowe
Amidy
l) Wielofunkcyjne pochodne węglowodorów
Aminokwasy
Peptydy
Białka
Cukry
Kwasy nukleinowe
m) Izomeria optyczna i diastereoizomeria
n) Chemia w życiu gospodarczym, społecznym i ochrona środowiska
2. TRUDNE / KŁOPOTLIWE
Z doświadczenia zdobytego podczas przygotowania maturzystów do egzaminów wnioskuję, że największy problem mogą sprawiać:
Zadania problemowe, z których należy wyciągnąć wnioski bądź odnieść się do samodzielnego udowodnienia prawidłowego wyniku zadania
Zadania oparte o doświadczenia, w których należy napisać objawy towarzyszące reakcjom chemicznym oraz sformułować wnioski z nich wypływające
Wypisanie katalizatorów reakcji, głównie w równaniach reakcji z chemii organicznej
Obliczanie wartości logarytmicznych, m.in. przy liczeniu pH oraz potencjału Narnsta
Określenie rodzaju izomerii występującej w wielofunkcyjnych związkach organicznych
Obliczenie wartości iloczynu rozpuszczalności
Powyższe przykłady piszę nie bez przyczyny. Zajrzyjcie do zadań problemowych, o których mowa w powyższych punktach.
Nawet, jeśli jesteś przekonany, że Ciebie to nie dotyczy, sprawdź.
3. BŁĘDY
Najczęściej popełniane błędy na maturze wynikają z braku logicznego myślenia, z pośpiechu, a nie braku wiedzy. Wpływ ma na to zapewne stres, jakim jest egzamin maturalny, ale nie tylko. Roztargnienie wynika też ze świadomości, jak ważny jest to sprawdzian. Poniżej wypiszę Wam, jakie najczęściej popełniacie błędy na maturze. Zwróćcie na nie uwagę, przy rozwiązywaniu zadań.
Nieodpowiedni dobór lub brak współczynników reakcji
Złe zastosowanie wzoru na prawo działania mas (pomijanie współczynników stechiometrycznych)
Nieuwzględnianie ładunków jonów podczas pisania konfiguracji elektronowej jonów
Złe obliczenia wartości pH (obliczanie wartości logarytmicznych)
Obliczanie ilości związków powstałych w wyniku reakcji, gdzie zmieszano ze sobą substraty w ilościach niestechiometrycznych
Równania reakcji chemii organicznej uwzględniające katalizatory reakcji
4. JAK SIĘ UCZYĆ CHEMII?
Chcąc wyeliminować popełniane najczęściej błędy na maturze, należy rozwiązywać dużo zadań dotyczących przedstawionych
problemów. Z chemii nie nauczysz się wszystkiego na pamięć, taka nauka nie będzie nigdy efektywna. Im więcej rozwiążesz zadań
prawidłowo, tym Twoja wiedza będzie pełniejsza.
5. JAK SPRAWDZIĆ CO SIĘ UMIE?
I znów … rozwiązujemy zadania problemowe. Sięgnij do zadań maturalnych z poprzednich lat, do których znajdziesz pełne i
wyczerpujące odpowiedzi na wielu stronach internetowych. Nie zapominajmy jednak o tym, że aby rozwiązywać zadania musimy mieć
podstawy teoretyczne. Także najpierw przyswajamy teorię, potem uczymy się jej zastosowania, a na końcu dopiero sprawdzamy
zdobytą wiedzę. Używamy testów maturalnych, zbiorów zadań i arkuszy maturalnych.
6. Za osobę BARDZO DOBRZE PRZYGOTOWANĄ do matury można uznać ucznia, który:
Opanował cały materiał zamieszczony w punkcie 1 + wiadomości teoretyczne oparte o program nauczania w liceum
Zadania oparte o problematykę omówioną w punkcie 2 nie sprawiają mu żadnych problemów
Nie popełnia błędów wynikających z rozwiązywania zadań w pośpiechu, roztargnieniu
Potrafi przewidywać obserwacje zachodzących reakcji
Potrafi wyciągać logiczne wnioski z opisanych w zadaniu doświadczeń
Powodzenia !!!
Napisała: Ewa Petelskaa) Stechiometria wzorów i równań chemicznych
Masy atomów i cząsteczek
Mol i masa mola
Objętość mola w warunkach normalnych (prawo Avogadra) i objętość mola w różnych warunkach ciśnienia i temperatury (równanie Clapeyrona)
Prawo stałości składu (prawo Prousta)
Skład ilościowy związku chemicznego
Ustalanie wzoru chemicznego
Prawo zachowania masy
Molowy, masowy i objętościowy stosunek stechiometryczny reagentów
Niestechiometryczny stosunek substratów w reakcji chemicznej
Wydajność reakcji
Stechiometria hydratów
b) Kinetyka i statyka reakcji. Termodynamika i termochemia
Szybkość reakcji chemicznej
Katalizatory
Równowaga chemiczna
Reguła Le Chateliera
Obliczenia termochemiczne
Reakcje egzo – i endoenergetyczne
c) Związki nieorganiczne. Gazy
Tlenki
Wodorki
Wodorotlenki
Kwasy
Sole
Wodorosole i hydroksosole
Właściwości gazów i prawa gazowe
d) Reakcje redoks. Elektrochemia
Obliczanie stopni utlenienia pierwiastków
Reakcje utleniania – redukcji
Ogniwa
Szereg napięciowy metali
Reakcje w elektrolizerze
Prawa Faradaya
e) Budowa atomu
Składniki atomów
Izotopy, izotony, izobary
Przemiany jądrowe
Konfiguracja elektronowa
Przekształcenia atomów w jony
Układ okresowy pierwiastków (prawo okresowości)
f) Wiązania chemiczne
Rodzaje wiązań chemicznych
Właściwości substancji
g) Roztwory
Stężenie procentowe i molowe
Przeliczanie stężeń
Rozpuszczalność
Mieszanie, rozcieńczanie i zatężanie roztworów
h) Chemia roztworów wodnych
Dysocjacja elektrolityczna
Stopień i stała dysocjacji
pH
Reakcje jonowe
Hydroliza soli
Amfoteryczność
Iloczyn rozpuszczalności
i) Węglowodory
Węglowodory nasycone i nienasycone
Węglowodory aromatyczne
k) Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów
Alkohole jedno- i wielowodorotlenowe
Fenole
Aldehydy
Ketony
Kwasy karboksylowe
Estry
Aminy
Związki nitrowe
Amidy
l) Wielofunkcyjne pochodne węglowodorów
Aminokwasy
Peptydy
Białka
Cukry
Kwasy nukleinowe
m) Izomeria optyczna i diastereoizomeria
n) Chemia w życiu gospodarczym, społecznym i ochrona środowiska
2. TRUDNE / KŁOPOTLIWE
Z doświadczenia zdobytego podczas przygotowania maturzystów do egzaminów wnioskuję, że największy problem mogą sprawiać:
Zadania problemowe, z których należy wyciągnąć wnioski bądź odnieść się do samodzielnego udowodnienia prawidłowego wyniku zadania
Zadania oparte o doświadczenia, w których należy napisać objawy towarzyszące reakcjom chemicznym oraz sformułować wnioski z nich wypływające
Wypisanie katalizatorów reakcji, głównie w równaniach reakcji z chemii organicznej
Obliczanie wartości logarytmicznych, m.in. przy liczeniu pH oraz potencjału Narnsta
Określenie rodzaju izomerii występującej w wielofunkcyjnych związkach organicznych
Obliczenie wartości iloczynu rozpuszczalności
Powyższe przykłady piszę nie bez przyczyny. Zajrzyjcie do zadań problemowych, o których mowa w powyższych punktach.
Nawet, jeśli jesteś przekonany, że Ciebie to nie dotyczy, sprawdź.
3. BŁĘDY
Najczęściej popełniane błędy na maturze wynikają z braku logicznego myślenia, z pośpiechu, a nie braku wiedzy. Wpływ ma na to zapewne stres, jakim jest egzamin maturalny, ale nie tylko. Roztargnienie wynika też ze świadomości, jak ważny jest to sprawdzian. Poniżej wypiszę Wam, jakie najczęściej popełniacie błędy na maturze. Zwróćcie na nie uwagę, przy rozwiązywaniu zadań.
Nieodpowiedni dobór lub brak współczynników reakcji
Złe zastosowanie wzoru na prawo działania mas (pomijanie współczynników stechiometrycznych)
Nieuwzględnianie ładunków jonów podczas pisania konfiguracji elektronowej jonów
Złe obliczenia wartości pH (obliczanie wartości logarytmicznych)
Obliczanie ilości związków powstałych w wyniku reakcji, gdzie zmieszano ze sobą substraty w ilościach niestechiometrycznych
Równania reakcji chemii organicznej uwzględniające katalizatory reakcji
4. JAK SIĘ UCZYĆ CHEMII?
Chcąc wyeliminować popełniane najczęściej błędy na maturze, należy rozwiązywać dużo zadań dotyczących przedstawionych
problemów. Z chemii nie nauczysz się wszystkiego na pamięć, taka nauka nie będzie nigdy efektywna. Im więcej rozwiążesz zadań
prawidłowo, tym Twoja wiedza będzie pełniejsza.
5. JAK SPRAWDZIĆ CO SIĘ UMIE?
I znów … rozwiązujemy zadania problemowe. Sięgnij do zadań maturalnych z poprzednich lat, do których znajdziesz pełne i
wyczerpujące odpowiedzi na wielu stronach internetowych. Nie zapominajmy jednak o tym, że aby rozwiązywać zadania musimy mieć
podstawy teoretyczne. Także najpierw przyswajamy teorię, potem uczymy się jej zastosowania, a na końcu dopiero sprawdzamy
zdobytą wiedzę. Używamy testów maturalnych, zbiorów zadań i arkuszy maturalnych.
6. Za osobę BARDZO DOBRZE PRZYGOTOWANĄ do matury można uznać ucznia, który:
Opanował cały materiał zamieszczony w punkcie 1 + wiadomości teoretyczne oparte o program nauczania w liceum
Zadania oparte o problematykę omówioną w punkcie 2 nie sprawiają mu żadnych problemów
Nie popełnia błędów wynikających z rozwiązywania zadań w pośpiechu, roztargnieniu
Potrafi przewidywać obserwacje zachodzących reakcji
Potrafi wyciągać logiczne wnioski z opisanych w zadaniu doświadczeń
Powodzenia !!!
© Edusfera.pl